Tuy nhiên, quyết định của ông Biden khi chỉ còn hơn 100 ngày nữa là đến tổng tuyển cử đã làm nảy sinh nhiều câu hỏi hơn về điều gì sẽ xảy ra tiếp theo trong phần còn lại nhiệm kỳ tổng thống của ông và cuộc đua giành ghế lãnh đạo Mỹ 2024.

Kamala Harris Joe Biden NYT.jpg
Phó Tổng thống Harris đã ca ngợi quyết định dừng tranh cử của Tổng thống Biden, cam kết giành đề cử của đảng Dân chủ và đánh bại cựu Tổng thống Trump. Ảnh: New York Times

Ông Biden sẽ tiếp tục làm tổng thống?

Câu trả lời là “Đúng”. Thông báo của ông Biden chỉ liên quan đến vai trò ứng viên đại diện đảng Dân chủ tại cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới đây. Do đó, quyết định không ảnh hưởng đến vai trò hoặc nhiệm kỳ tổng thống hiện tại của ông.

Theo CNN, dù nhiều quan chức hàng đầu của đảng Cộng hòa hôm 21/7 đã yêu cầu ông Biden từ chức tổng thống ngay lập tức, nhưng chính khách Dân chủ này đã thông báo ý định sẽ hoàn thành nhiệm kỳ lãnh đạo Nhà Trắng. Điều đó đồng nghĩa, ông Biden sẽ vẫn là tổng thống cho đến khi người được bầu kế nhiệm ông tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20/1/2025.

Bà Harris chắc chắn giành được sự đề cử của đảng Dân chủ?

Các chuyên gia lưu ý, dù ông Biden đã công khai lên tiếng ủng hộ bà Harris thay thế mình “đấu chung kết” vào Nhà Trắng với đối thủ Trump của đảng Cộng hòa, nhưng điều đó không có nghĩa nữ chính khách này sẽ nghiễm nhiên giành được sự đề cử của đảng Dân chủ.

Dẫu vậy, giới quan sát nhận định cơ hội của bà Harris rất cao khi nhiều chính khách có ảnh hưởng của đảng Dân chủ như Thượng nghị sĩ bang Massachusetts Elizabeth Warren, người từng tranh cử tổng thống vào năm 2020; Hạ nghị sĩ bang Washington Pramila Jayapal; Thượng nghị sĩ bang Delaware Chris Coons, đồng chủ tịch chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Biden; Thống đốc bang Bắc Carolina Roy Cooper; Thống đốc bang Pennsylvania Josh Shapiro cũng như toàn bộ đoàn đại biểu của bang Tennessee, đã nhanh chóng lên tiếng tán thành phó tổng thống thay ông Biden làm ứng viên tổng thống đại diện đảng.

Quá trình chọn ứng viên tổng thống thay ông Biden 

Sau khi ông Biden tuyên bố rút lui, một quy trình phức tạp đã được kích hoạt để tìm người thay thế ông làm ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ. Các đại biểu của các bang dự Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ (DNC) ở Chicago vào tháng tới dự kiến sẽ đưa ra quyết định tại sự kiện này hoặc có thể trong thủ tục “điểm danh trực tuyến” diễn ra trước đó.

Ông Biden đã thắng 56 cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ ở 50 bang và 6 vùng lãnh thổ thuộc Mỹ với mức ủng hộ 99%. Hơn 3.900 đại biểu các bang đã "cam kết trung thành" và bỏ phiếu đề cử ông tại đại hội DNC 2024. Về mặt lý thuyết, khi dừng tái tranh cử, ông Biden đã cho phép các đại biểu thoát khỏi ràng buộc này và hiện họ có toàn quyền bỏ phiếu ủng hộ ứng cử viên khác.

Ngoài ra, đảng Dân chủ không có quy định bắt buộc đại biểu từng bang bỏ phiếu theo kết quả bầu cử sơ bộ của đảng tại bang đó. Các đại biểu còn có quyền "bỏ phiếu theo lương tâm", tức là có thể ủng hộ ứng viên mới tại đại hội DNC.

Vì vậy, quy trình chọn ứng viên tổng thống đại diện đảng Dân chủ có thể kéo dài với nhiều vòng bỏ phiếu cho đến khi có một người giành được sự ủng hộ của đa số để thay ông Biden “đấu chung kết” với ông Trump vào ngày 5/11 tới.

Trang theo dõi bầu cử Mỹ Ballotpedia thống kê, 4.672 đại biểu sẽ dự đại hội DNC năm nay, bao gồm 3.933 đại biểu thường từ các khu vực bầu cử sơ bộ và 739 "siêu đại biểu" là các thành viên cấp cao của đảng. Để nhận đề cử, một ứng viên cần có sự ủng hộ của đa số đại biểu thường (ít nhất 1.968 người). Các siêu đại biểu không bỏ phiếu vòng một, mà chỉ bắt đầu tham gia quá trình bầu chọn khi cuộc bỏ phiếu phải bước sang vòng 2 do không ứng viên nào giành được đa số ủng hộ.

Các gương mặt tiềm năng cạnh tranh với bà Harris

Theo báo Guardian, mặc dù Phó Tổng thống Harris, 59 tuổi, đã nhận được sự hậu thuẫn của Tổng thống Biden, nhưng trong nội bộ đảng Dân chủ và giới truyền thông đã đề cập đến tên của một số nhà lập pháp có thể cạnh tranh chiếc vé đại diện đảng của bà, gồm Thượng nghị sĩ bang Illinois JB Pritzker, 59 tuổi; Thống đốc bang Michigan Gretchen Whitmer, 52 tuổi và Thống đốc bang Pennsylvania Josh Shapiro, 51 tuổi.

Hầu hết các chính khách trên đều chưa công khai hoặc ra dấu hiệu họ có ý định tranh giành sự đề cử của đảng Dân chủ với bà Harris.

Tuy nhiên, tối 21/7, các nguồn tin thân cận với Thượng nghị sĩ bang Tây Virginia Joe Manchin, 76 tuổi tiết lộ với CNN rằng, chính khách độc lập này đang cân nhắc việc tái đăng ký là thành viên đảng Đảng Dân chủ và đối đầu với phó tổng thống. Trước đó trong ngày, xuất hiện tại chương trình “Thông điệp liên bang” của CNN, ông Manchin đã kêu gọi Tổng thống Biden rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay.