Ngày 13/6, tại phiên họp thứ 34, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự thảo Nghị quyết giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) với mức 2% với một số hàng hóa, dịch vụ đang áp thuế suất 10%, về còn 8%. Chính sách giảm thuế này được đề nghị kéo dài tới hết năm 2024.

Giống các lần giảm trước đây, chính sách lần này chỉ áp dụng với một số nhóm hàng hóa, dịch vụ. Các lĩnh vực tiếp tục không được giảm 2% thuế VAT bao gồm bất động sản, chứng khoán, dịch vụ ngân hàng, viễn thông, công nghệ thông tin, than cốc, sản phẩm hóa chất, hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải. Ảnh: QH

Theo tờ trình, việc giảm thuế 2%, dự kiến làm giảm thu ngân sách nửa cuối năm nay khoảng 24.000 tỷ đồng (khoảng 4.000 tỷ đồng/tháng), trong đó mức giảm ở khâu nội địa chiếm 62,5%, còn lại nhập khẩu.

Tương tự, trong sáu tháng đầu năm nay, số thu thuế giảm gần 23.500 tỷ đồng. Như vậy, dự kiến cả năm ngân sách sẽ giảm gần 47.500 tỷ đồng.

Việc giảm thuế VAT tuy tác động trực tiếp đến làm giảm thu ngân sách, nhưng theo Chính phủ, chính sách này sẽ giúp hạ chi phí sản xuất, giá bán nên kích thích sản xuất, kinh doanh và tạo thêm nguồn thu cho ngân sách.

Thẩm tra, Ủy ban Tài chính ngân sách cho biết, cơ quan này có hai luồng quan điểm khác nhau. Với các ý kiến không đồng ý cho rằng, quý I năm nay tổng mức bán lẻ hàng hóa, dịch vụ tăng 8,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu trừ yếu tố giá thì mức này tăng 5,1% - thấp hơn tốc độ tăng GDP quý I là 5,66%.

Điều này cho thấy thuế VAT được giảm, song đến thời điểm hiện nay không còn phát huy tác dụng kích cầu tiêu dùng, do sức mua và khả năng tiêu dùng trong nước đã giảm đáng kể. Vì thế, các ý kiến này đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ hơn về khả năng đạt được mục tiêu kích cầu tiêu dùng.

Bên cạnh đó, một số ý kiến cho rằng, từ 1/7 sẽ tiến hành cải cách tiền lương đồng thời với điều chỉnh lương hưu, trợ cấp xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công… Tức là, vẫn cần một nguồn lực rất lớn cho đầu tư. Do đó, cần tăng số thu ngân sách để cải cách tiền lương, chi đầu tư và các nhiệm vụ thiết yếu khác.

Cũng có ý kiến đề nghị xem xét giảm với tất cả hàng hóa, dịch vụ, thay vì loại trừ một số mặt hàng như hiện nay.

Cơ quan thẩm đề nghị Chính phủ làm rõ giải pháp xử lý các vướng mắc này trong trường hợp được Quốc hội cho phép tiếp tục kéo dài giảm thuế, bảo đảm mục tiêu dễ thực hiện và tạo thuận lợi cho người nộp thuế.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý cần kéo dài thời gian chính sách tài khóa này tới hết năm nay.

Nội dung này được đưa vào nghị quyết chung của kỳ họp thứ 7, thay vì biểu quyết thành một nghị quyết riêng.