Thời gian qua, để phòng, chống tội phạm mua bán người, Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách, chương trình, kế hoạch chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương triển khai đồng bộ, quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp về phòng, chống tội phạm mua bán người, trong đó tập trung vào 9 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trong chương trình phòng, chống mua bán người của Chính phủ giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Hợp tác quốc tế tiếp tục được các Bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh thực hiện với nhiều hoạt động hợp tác song phương, đa phương, mang lại hiệu quả thiết thực được các nước, tổ chức quốc tế đánh giá tích cực, nhìn nhận khách quan hơn, thể hiện qua việc Việt Nam được nâng lên nhóm 2 trong báo cáo đánh giá tình hình mua bán người trên thế giới của Hoa Kỳ.

Công tác phòng ngừa, nhất là công tác tuyên truyền, truyền thông về phòng, chống mua bán người được đặc biệt chú trọng triển khai tích cực với nhiều hình thức, nội dung phong phú, đa dạng, hướng về cơ sở và các đối tượng có nguy cơ cao bị mua bán, chú trọng thực hiện có hiệu quả công tác bảo vệ, hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về

Theo Bộ LĐ-TB&XH, hiện Việt Nam có trên 400 trung tâm bảo trợ xã hội do ngành LĐ-TB&XH quản lý và 3 cơ sở hỗ trợ nạn nhân của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cùng với các tổ chức quốc tế thực hiện công tác hỗ trợ nạn nhân. Các nạn nhân được hỗ trợ các dịch vụ như: trợ cấp khó khăn ban đầu, học nghề, tạo việc làm, vay vốn, khám, chữa bệnh, tư vấn tâm lý và trợ giúp pháp lý… với tổng kinh phí hỗ trợ gần 5 tỷ đồng. Một số mô hình hỗ trợ nạn nhân ở các địa phương được đánh giá cao về tính hiệu quả và thực tiễn như mô hình nhóm tự lực, mô hình kết hợp hỗ trợ nạn nhân bị mua bán với phòng, chống mại dâm, phòng ngừa lây nhiễm HIV/AIDS… Các sở LĐ-TB&XH trên cả nước cũng thực hiện tốt công tác tiếp nhận, hỗ trợ nạn nhân, nhất là phụ nữ, trẻ em; tăng cường quản lý, hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật đối với hoạt động giới thiệu việc làm, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, tuyển dụng người nước ngoài làm việc tại Việt Nam… để chủ động phòng ngừa, phát hiện kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến tội phạm mua bán người.

Ở góc độ tố tụng, việc điều tra, truy tố, xét xử các vụ án mua bán người được lực lượng chức năng tích cực triển khai thực hiện, nhiều đường dây mua bán người ra nước ngoài, nội địa được triệt phá và đưa ra xét xử nghiêm minh trước pháp luật (6 tháng đầu năm, lực lượng chức năng đã phát hiện, điều tra 98 vụ, 234 đối tượng; xác định 246 nạn nhân; trong đó tỉnh Lào Cai phát hiện, điều tra 1 vụ, 3 đối tượng lừa 6 nạn nhân sang Lào). Việc xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán được thực hiện nhanh chóng, bảo đảm quyền của nạn nhân (6 tháng đầu năm, các cơ quan chức năng đã tiếp nhận, xác minh, giải cứu, hỗ trợ là 11 nạn nhân, đưa về nước 9 nạn nhân)…

Số liệu từ Bộ LĐ-TB&XH cho thấy, từ đầu năm 2024 đến nay, tình hình tội phạm mua bán người ở nước ta có diễn biến phức tạp, đòi hỏi cần có nhiều giải pháp, nỗ lực hơn nữa (6 tháng đầu năm 2024, số vụ mua bán người được phát hiện, khởi tố mới tăng 21,2% so với cùng kỳ năm 2023). Bên cạnh thủ đoạn truyền thống với hình thức gặp gỡ để tiếp xúc, làm quen trực tiếp với nạn nhân, tội phạm mua bán người đang có xu hướng thay đổi phương thức hoạt động từ truyền thống sang hiện đại, lợi dụng nền tảng mạng xã hội (Facebook, Zalo, Viber, Wechat...) để dụ dỗ, lừa gạt nạn nhân. Các đối tượng tiếp tục lợi dụng hoạt động tư vấn, môi giới hôn nhân với người nước ngoài, cho nhận con nuôi, du lịch, thăm thân, người có nhu cầu xuất khẩu lao động... để tuyển chọn, dụ dỗ, lôi kéo, sau đó lừa bán nạn nhân.