Chiều 19/7 tại UBND huyện Côn Đảo, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; lãnh đạo một số bộ, ngành, địa phương gặp mặt đại diện Thường trực Ban Liên lạc chiến sĩ cách mạng Việt Nam bị địch bắt, tù đày và 76 cựu tù chính trị Côn Đảo đại diện cho hơn 5.000 cán bộ, chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, để thăm hỏi, động viên và ghi nhận công lao, sự hy sinh to lớn của lớp lớp chiến sĩ cách mạng, các anh hùng liệt sĩ và đồng bào yêu nước, vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.
Tại buổi gặp mặt, các đại biểu đã ôn lại một thời gian khổ mà hào hùng của các chiến sĩ cách mạng trung kiên, dù bị tra tấn dã man, phải đánh đổi bằng máu xương, sự sống, nhưng luôn giữ vững khí tiết cách mạng. Ngay tại nhà tù Côn Đảo, các chiến sĩ cách mạng đã đoàn kết, biến nhà tù thành một mặt trận chiến đấu với kẻ thù. Sự hy sinh của những người con yêu nước tô tắm thêm màu cờ Tổ quốc, làm vẻ vang truyền thống 4.000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta.
Sau nhiều năm trở lại Côn Đảo, nhiều cựu tù chính trị bày tỏ vui mừng chứng kiến sự đổi “thay da, đổi thịt” của nơi từng được coi là “địa ngục trần gian”, nơi mà trên từng phiến đá, cành cây, ngọn cỏ năm xưa từng nhuốm máu xương của các chiến sĩ cách mạng trung kiên.
Các đại biểu đánh giá cao Đảng, Nhà nước, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, các tổ chức, cá nhân quan tâm mở rộng quy mô bảo tồn, tôn tạo Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Côn Đảo. Các di tích trại giam được bảo vệ giữ gìn, các đền thờ liệt sĩ được xây dựng khang trang, bảo tàng trưng bày đầy đủ các hiện vật. Đặc biệt các phần mộ của các liệt sĩ tại các nghĩa trang đều được tôn tạo, giữ gìn, làm ấm lòng các linh hồn liệt sĩ cũng như các chiến sĩ còn sống đến hôm nay.
Bày tỏ cảm ơn Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đến các hộ gia đình chính, người có công, các thương binh, gia đình liệt sĩ, các cựu tù chính trị Côn Đảo khẳng định sẽ luôn phát huy phẩm chất người chiến sĩ cách mạng, sống gương mẫu, bình dị, giáo dục con cháu, thế hệ trẻ về truyền thống trung dũng, kiên cường của thế hệ cha ông để đóng góp xây dựng quê hương, đất nước.
Phát biểu tại buổi gặp mặt, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng gửi lời thăm hỏi thân tình, những tình cảm sâu nặng và lòng biết ơn sâu sắc nhất tới các cựu tù chính trị Côn Đảo; bày tỏ lòng xúc động, sự ngưỡng mộ, trân trọng đối với những cống hiến, hy sinh của các chiến sĩ cách mạng, đồng bào yêu nước.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nói: "Trong nhà tù khốc liệt của đế quốc, các cô các chú chỉ được vũ trang bằng lòng yêu nước và tinh thần dũng cảm, nhưng đã vượt qua mọi đòn thù, biến nơi tù khổ sai trở thành “trường học cách mạng”, nơi giáo dục cho nhau về tinh thần yêu nước, tinh thần cách mạng; nơi hun đúc và bồi dưỡng cho nhau tinh thần quyết tâm để đấu tranh, góp phần giải phóng và thống nhất đất nước. Những câu chuyện của các bác, các cô, các chú hôm nay mang lại cảm xúc rất đặc biệt, thể hiện tinh thần của tù chính trị, đó là sống trong tù thì kiên trung bất khuất, sống ngoài đời thì tình nghĩa thủy chung. Tôi mong các cô, các chú luôn mạnh khỏe, là tấm gương cho thế hệ trẻ học tập noi theo, tiếp nối thực hiện lý tưởng mà các cô, các chú đã dành cả cuộc đời để phấn đấu, thực hiện".
Thông báo với các đại biểu tại buổi gặp mặt về thành tựu đáng tự hào của đất nước ta thời gian qua, Chủ tịch nước vui mừng nhận thấy các cựu tù chính trị Côn Đảo dù mang trên mình thương tích, bệnh tật nhưng luôn lạc quan, yêu đời, tiếp tục đóng góp xây dựng quê hương, đất nước.
Cho biết những năm qua, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm chăm lo đối với hơn 9 triệu người có công, tùy theo điều kiện kinh tế đất nước, Chủ tịch nước nhấn mạnh, mức độ chăm sóc người có công luôn từng bước được nâng cao cùng với sự phát triển của đất nước.
Chủ tịch nước chia sẻ với những băn khoăn của các cựu tù chính trị Côn Đảo khi nơi đây có hơn 2 vạn chiến sỹ cách mạng và đồng bào yêu nước ngã xuống, nhưng đến nay mới quy tập được 1/10 số người đã hy sinh. Nhiều ngôi mộ đến nay còn chưa xác định được danh tính, quê quán. “Tên của các anh các chị đã trở thành tên đất nước, trở thành một phần thiêng liêng của đất nước ta”: Chủ tịch nước bày tỏ.
Chủ tịch nước đề nghị các bộ, ngành nghiên cứu, tham mưu với Đảng, Nhà nước các chính sách để đảm bảo cuộc sống cho người có công tốt hơn nữa; tiếp tục đẩy mạnh hoạt động đền ơn đáp nghĩa, đặc biệt là việc quy tập hài cốt liệt sĩ, tu bổ các nghĩa trang, làm đẹp thêm các phần mộ, thể hiện đạo lý uống nước, nhớ nguồn.
Chủ tịch nước đánh giá cao tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu và huyện Côn Đảo đã nỗ lực phát triển kinh tế xã hội, đưa nơi từng là “địa ngục trần gian” trở thành địa điểm du lịch lịch sử, tâm linh rất có ý nghĩa, đón hơn nửa triệu du khách mỗi năm. Tỉnh cần tiếp tục quan tâm, có quy hoạch tốt để phát triển Côn Đảo mạnh mẽ hơn nữa, đồng thời bảo tồn được thiên nhiên, phát huy giá trị Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt, giáo dục truyền thống thế hệ trẻ hôm nay và mai sau về tinh thần yêu nước, đưa đất nước hướng tới mục tiêu phồn vinh, hạnh phúc.
Chủ tịch nước mong muốn Ban Liên lạc chiến sĩ cách mạng Việt Nam bị địch bắt, tù đày tiếp tục có nhiều hoạt động thiết thực, có ý nghĩa, thực sự trở thành nơi đoàn kết, gắn bó các cựu tù chính trị, quan tâm giúp đỡ nhau trong cuộc sống.
Chiều cùng ngày, Chủ tịch nước đã tới tham quan Bảo tàng Côn Đảo và Di tích Trại giam Phú Hải.
Bảo tàng Côn Đảo là nơi lưu giữ, trưng bày, bảo quản và giới thiệu các hiện vật lịch sử, văn hóa của mảnh đất con người Côn Đảo qua các thời kỳ lịch sử. Với 2.000 tư liệu, hiện vật trưng bày, Bảo tàng còn là nơi giới thiệu lịch sử đấu tranh nhà tù Côn Đảo; hình ảnh, chân dung những người yêu nước; những hình ảnh tù nhân bị giam cầm, tra tấn, đày đọa trong một chế độ nhà tù khắc nghiệt lớn nhất Đông Dương. Những tấm gương chiến đấu kiên trung, bất khuất của các anh hùng, chiến sĩ cách mạng và đồng bào yêu nước đã sống chiến đấu, hi sinh vì nền độc lập, tự do cho Tổ quốc.
Tham quan các hiện vật, viết lưu bút tại Bảo tàng, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nhấn mạnh, chúng ta phải luôn giữ gìn, phát huy những giá trị to lớn của Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Côn Đảo xứng tầm là: “Trường học cách mạng”, nơi truyền lửa, thắp sáng bầu nhiệt huyết cách mạng cho các thế hệ hôm nay và mai sau trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước mãi mãi trường tồn, ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.
Trại Phú Hải là trại giam cổ nhất, được Pháp lập từ năm 1862 với tên là Bange 1 với 10 phòng giam tập thể, trong đó có 1 phòng tử hình, 20 hầm đá biệt giam, 2 hầm xay lúa đồng thời là phòng trừng giới và 1 khu đập đá. Trại Phú Hải giam giữ chủ yếu tù chính trị. Những người cộng sản bị giam giữ ở khu vực này đã sớm tổ chức việc học tập lý luận và văn hóa một cách bài bản tại đây để nuôi dưỡng ý chí cách mạng.
Trước đó trong chiều 19/7, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tới thăm hỏi, tặng quà ông Nguyễn Xuân Viên, sinh năm 1944, cựu tù chính trị tại Côn Đảo, sau giải phóng trở về sinh sống tại khu 7 huyện Côn Đảo; thăm tặng quà bà Lê Thị Diệm, sinh năm 1940, gia đình có công với cách mạng, là vợ liệt sĩ, sinh sống tại Côn Đảo từ 1996.
