Bảo hiểm xã hội Việt Nam vừa có văn bản gửi Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội về việc đề xuất phương án giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội đối với người lao động tại các đơn vị sử dụng lao động chưa đóng đủ tiền bảo hiểm xã hội.

Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, thời gian vừa qua, tình trạng một số người sử dụng lao động phá sản, đang làm thủ tục phá sản, không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký hoặc không có người đại diện theo pháp luật, nhưng chưa hoàn thành nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội theo Luật định (chưa đóng đủ tiền bảo hiểm xã hội) dẫn đến ảnh hưởng quyền lợi chính đáng về hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động.

Qua thực tiễn tổ chức thực hiện chính sách cho thấy, do đời sống gặp nhiều khó khăn, người lao động tại các đơn vị này có nhu cầu được hưởng bảo hiểm xã hội và tự nguyện đóng nộp bảo hiểm xã hội để đủ điều kiện hưởng các chế độ.

Trước thực tế trên, để giải quyết kịp thời quyền lợi cho người lao động, thân nhân người lao động, đồng thời đảm bảo ổn định tình hình an ninh, trật tự tại địa phương, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề xuất cho phép giải quyết hưởng lương hưu hằng tháng đối với các trường hợp.

Cụ thể, với người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu và có thời gian thực đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 20 năm trở lên (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội) thì được giải quyết hưởng lương hưu theo quy định của chính sách tại thời điểm đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Trường hợp sau đó, khoản tiền bảo hiểm xã hội chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì tính bổ sung thời gian đóng bảo hiểm xã hội (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu.

Với người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu, có tổng thời gian đóng bảo hiểm xã hội dưới 20 năm (trong đó thời gian thực đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 10 năm trở lên), mà người lao động có nguyện vọng thì được đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện một lần cho những năm còn thiếu, để đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng. Thời điểm hưởng lương hưu được thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Thông tư số 01/2016/TT-BLĐTBXH của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

Trường hợp sau đó, khoản tiền bảo hiểm xã hội chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác, thì tính bổ sung thời gian đóng bảo hiểm xã hội (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu (không thực hiện hoàn trả số tiền người lao động đã đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện).

Bên cạnh đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng đề nghị cho phép giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần với một số trường hợp.

Theo đó, người hưởng theo quy định tại điểm b, c, d khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 thì giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với thời gian thực đóng bảo hiểm xã hội.

Trường hợp sau đó, khoản tiền bảo hiểm xã hội chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì sẽ giải quyết bổ sung bảo hiểm xã hội một lần theo tiết d điểm này.

Người hưởng theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội thì giải quyết như đối với trường hợp tại tiết a điểm này.

Người hưởng theo Nghị quyết số 93/2015/QH13 của Quốc hội chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội được giải quyết như đối với trường hợp tại tiết a điểm này.

Trong đó, thời gian một năm theo quy định tại khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 được xác định tại hồ sơ, và cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật của người lao động ghi tại đơn đề nghị có nội dung đã nghỉ việc, hoặc đã dừng đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện đủ 12 tháng, và trong thời gian 12 tháng kể từ ngày nghỉ việc hoặc dừng đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng đề xuất chưa giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với trường hợp có thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm trở lên, trừ trường hợp quy định tại các điểm b, c khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.

Vì vậy, cơ quan này đề nghị Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội nghiên cứu, hướng dẫn về giải quyết hưởng lương hưu hàng tháng đối với trường hợp có tổng thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 20 năm trở lên.