Nhìn từ Báo cáo thường niên Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2020 vừa được công bố có thể thấy rõ chuyển động vui này.
Điểm số giữa các địa phương và giữa các nhóm dẫn đầu, trung bình và thấp ngày càng thu hẹp dần, thể hiện quyết tâm tập trung cải cách, cải thiện chất lượng môi trường kinh doanh ngày càng như ngọn lửa lan tỏa đồng đều tới tất cả các địa phương. Hiện tượng nơi này nóng, nơi kia lạnh, đã giảm đáng kể, hầu như không còn địa phương nào muốn giậm chân trong cuộc đua cải cách. Điểm số của các địa phương ở vị trí trung bình tiếp tục gia tăng ở mức cao (từ mức 55 điểm lên 60 điểm). Ở top đầu, các địa phương vẫn tiếp tục tăng điểm.
Những chuyển động tích cực được ghi nhận gồm chi phí không chính thức vẫn duy trì đà giảm, an ninh trật tự được giữ vững, chính quyền cấp tỉnh năng động, tiên phong hơn, cải cách hành chính có cải thiện đáng kể. Quan hệ “chính quyền đồng hành cùng doanh nghiệp” được khởi động. Khẩu hiệu “Doanh nghiệp phát tài - địa phương phát triển” được đề ra. Phương châm hành động: “Trong thành công của doanh nghiệp có nghĩa vụ của chính quyền, trong thất bại của doanh nghiệp có trách nhiệm của chính quyền” trở thành kim chỉ nam trong điều hành ở nhiều địa phương.
Sự đồng loạt “cất cánh” của các địa phương, giống như một sự đền đáp cho những nỗ lực không mỏi mệt của Chính phủ. Chính phép cộng trung ương, địa phương đã tạo một bức tranh rực rỡ khi vào năm 2019, Chỉ số Năng lực cạnh tranh toàn cầu (GCI) của Việt Nam lần đầu tiên vươn lên trong nửa trên của bảng xếp hạng thế giới, giữ vị trí 67 trên 141 nền kinh tế được xếp hạng, tăng 10 bậc và 3,5 điểm so với năm 2018. Báo cáo GCI đánh giá Việt Nam là quốc gia có điểm số tăng mạnh nhất toàn cầu và có năng lực cạnh tranh cao nhất thế giới. Kể từ đó đến nay, Việt Nam ngày càng tiến bước nhanh hơn.
Thủ tướng Phạm Minh Chính trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ sau khi được kiện toàn, đã nêu rõ: “Tôi muốn nhấn mạnh với các đồng chí về hai từ “tiếp tục”. Theo đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục phát huy những kết quả công tác, khí thế thời gian qua, không thỏa mãn, chủ quan, tự mãn với thành tích đạt được; với tinh thần có kế thừa và đổi mới, ổn định, phát triển. Các bộ, ngành địa phương tiếp tục tăng cường cải cách hành chính, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực một cách thực chất và hiệu quả, trước hết là trong hệ thống hành chính nhà nước; kiên quyết ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất, kinh doanh; tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh…
Một trong những động lực cực kỳ quan trọng giúp địa phương thời gian qua đồng loạt cất cánh, đó là được phân cấp mạnh mẽ. “Phân cấp” đã trở thành từ khóa hiệu triệu sức mạnh nội lực của địa phương. Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Long An) phát biểu tại Kỳ họp 11: “5 năm qua, Chính phủ đã đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương thông qua cải cách hành chính, sửa đổi, bổ sung một số quy định pháp luật liên quan đến thẩm quyền của cá nhân, cơ quan, đơn vị trên một số lĩnh vực. Nhưng công việc này cần được tăng cường hơn nữa”. Thủ tướng Phạm Minh Chính cam kết: “Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ giải quyết những việc thuộc thẩm quyền; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền”.
Trung ương phân cấp mạnh mẽ cho địa phương thì ngay tại địa phương, điều này cũng cần được triển khai mạnh mẽ. Như tại Hà Nội, ngay khi được Bộ Chính trị phân công là người đứng đầu Thành ủy Hà Nội, chủ trì của họp của Thường trực Thành ủy Hà Nội, Bí thư Thành ủy Đinh Tiến Dũng cũng ra thông điệp rõ ràng: “tăng cường kỷ luật, kỷ cương, hiện đại hóa, đổi mới phương thức quản lý hành chính; phân cấp, ủy quyền mạnh mẽ và phù hợp, đúng quy định trên tất cả các lĩnh vực, nhất là lĩnh vực kinh tế - xã hội, gắn với nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu”.
