Còn nhiều lúng túng

Mới đây, trong văn bản trả lời Bộ Tài chính về góp ý Dự thảo Nghị định quy định chính sách giảm thuế giá trị gia tăng 2% theo Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ năm, Quốc hội XV, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã đặt ra nhiều trường hợp cần phải hướng dẫn thêm. “Hiện nay, một số loại hàng hoá, dịch vụ đang được áp dụng các biện pháp quản lý giá, như Nhà nước định giá, đăng ký giá, kê khai giá và niêm yết giá. Chính sách giảm thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% vào ngày 1/7/2023 và tăng từ 8% lên 10% vào ngày 1/1/2024 sẽ tác động đến việc thực hiện các biện pháp quản lý giá như trên”, VCCI nêu rõ những khó khăn sẽ phát sinh trong thực hiện chính sách trên.

Cụ thể, các doanh nghiệp đã kê khai giá, đăng ký giá (đã bao gồm thuế) đặt câu hỏi, sau thời điểm 1/7/2023, doanh nghiệp có cần phải giảm giá tương ứng với phần giảm thuế 2% không hay vẫn áp dụng giá cũ. Doanh nghiệp có cần làm thủ tục kê khai, đăng ký giá đã điều chỉnh không và thực hiện theo quy trình, thủ tục nào…

Trong quá trình thực hiện chính sách này vào năm ngoái, các doanh nghiệp cũng đã phát hiện một số vướng mắc khó thực hiện trong thực tế, cần có hướng dẫn.

Ví dụ, một số loại hàng hoá, dịch vụ có thể giảm giá 2% khá dễ dàng, nhưng một số loại hàng hoá, dịch vụ có giá đã được làm tròn để dễ thanh toán thì việc điều chỉnh giá biên độ nhỏ (2%) sẽ không khả thi.

Nhiều trường hợp hai doanh nghiệp mua bán hàng hoá với nhau nhưng không thống nhất được áp dụng thuế suất 8% hay 10% khiến hợp đồng không thể thực hiện được. Bản thân cơ quan thuế, cơ quan hải quan cũng lúng túng trong việc phân loại hàng hoá, dịch vụ để áp dụng.

Với các lý do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định hướng dẫn các trường hợp đang được quản lý giá khi giảm thuế VAT, theo hướng doanh nghiệp không cần làm thủ tục điều chỉnh giá và được phép áp dụng giá đã đăng ký, kê khai.

Khó phân loại hàng hoá, dịch vụ được hưởng thuế suất ưu đãi

Trên thực tế, hiện nay doanh nghiệp đang gặp một số khó khăn, vướng mắc như cách xác định danh mục hàng hoá, dịch vụ được giảm thuế VAT hay không được giảm.

Đáng nói, mô tả hàng hoá tại Phụ lục kèm Nghị định 15/2022/NĐ-CP dựa trên Danh mục Hệ thống ngành sản phẩm Việt Nam hiện nay không tương ứng với mô tả hàng hoá tại danh mục hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam. Điều này dẫn đến khó khăn khi xác định mã số phân loại hàng hóa đối với hàng hoá nhập khẩu tại các phụ lục, đặc biệt là các dòng hàng có mô tả “hàng hoá… chưa được phân vào đâu”. VCCI cho biết, các doanh nghiệp cũng phản ánh với VCCI rằng việc phân loại hàng hoá, dịch vụ nào được hưởng thuế suất 8% hay 10% theo Nghị định 15/2022/NĐ-CP rất phức tạp và quá nhiều rủi ro. Các doanh nghiệp không biết mình thực hiện đúng hay sai. Theo VCCI, đại diện cộng đồng doanh nghiệp quan ngại “điều này thậm chí còn gây nguy cơ nhũng nhiễu, tiêu cực khi doanh nghiệp bị thanh kiểm tra do cơ quan nhà nước có thể diễn giải quy định theo nhiều cách khách nhau".

VCCI cho biết, nhiều doanh nghiệp kiến nghị nên sử dụng bảng phân loại hàng hoá nhập khẩu theo pháp luật hải quan làm cơ sở để xây dựng Phụ lục I và Phụ lục III của Nghị định 15/2022/NĐ-CP, thay cho việc sử dụng Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam. Giải pháp này có thể giúp hàng hoá nhập khẩu dễ dàng xác định được thuế suất, thay vì tình trạng hiện nay là cả hàng hoá nhập khẩu và hàng hoá trong nước đều gặp khó khăn khi xác định thuế suất.

Cũng theo VCCI, tại Điều 2.2 của dự thảo quy định: “Các bộ theo chức năng, nhiệm vụ và UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo các cơ quan liên quan triển khai tuyên truyền, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát để người tiêu dùng hiểu và được thụ hưởng lợi ích từ việc giảm thuế giá trị gia tăng quy định tại Điều 1 Nghị định này”.

“Điều này không khả thi và cũng không hợp lý bởi giá cả trên thị trường sẽ được quyết định bởi sự thoả thuận giữa người mua và người bán. Do đó, cơ quan soạn thảo nên bỏ quy định tại Điều 2.2 của dự thảo”, VCCI kiến nghị.