Liên minh Dân chủ quốc gia (NDA) do đảng Nhân dân Ấn Độ (BJP) của đương kim Thủ tướng Narendra Modi đã giành 292/543 ghế trong cuộc bầu cử Lok Sabha (Hạ viện) nước này. Dù không đạt được 400 ghế như mục tiêu đề ra, nhưng NDA đã hội đủ điều kiện thành lập chính phủ để tiếp tục điều hành đất nước trước ngày 16/6 tới. Theo đó, Thủ tướng Modi sẽ tiếp tục đảm nhận vai trò lãnh đạo này trong nhiệm kỳ thứ 3.
Ấn Độ là nền kinh tế lớn lớn thứ năm và tăng trưởng nhanh nhất thế giới, là quốc gia được các nhà lãnh đạo phương Tây ưu ái trong thời gian gần đây.
Ấn Độ ngày càng đóng vai trò ngày càng lớn hơn trong ngoại giao toàn cầu dưới thời Thủ tướng Modi. Và thêm 5 năm nắm quyền nữa sẽ giúp ông tăng thêm thâm niên trong số những lãnh đạo quyền lực nhất thế giới.
Nhà lãnh đạo 73 tuổi này cũng chủ trương giúp Ấn Độ, quốc gia đông dân nhất thế giới, có một ghế thường trực trong Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
Giáo sư quan hệ quốc tế Harsh V Pant tại Đại học King's College London phân tích: “Ông Modi đã đặt ra những tham vọng lớn cho bản thân cùng Ấn Độ và ông ấy sẽ không gây tổn hại đến di sản của mình”.
Thủ tướng Modi kỳ vọng Ấn Độ có thể tổ chức Olympic mùa hè 2036. Dưới đây là những kịch bản về việc nhiệm kỳ thứ ba của ông Modi có thể tác động thế nào với thế giới..
Mỹ và châu Âu
Ấn Độ là thành viên của "bộ tứ kim cương" (còn gọi là QUAD) cùng với Mỹ, Nhật Bản và Australia. Ông Karthik Nachiappan tại Viện Nghiên cứu Nam Á thuộc Đại học Quốc gia Singapore,phân tích: “QUAD là một phần thực sự quan trọng trong cấu trúc an ninh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tổ chức dạ tiệc cấp nhà nước dành cho Thủ tướng Modi vào năm 2023 và ca ngợi quan hệ của Washington - New Delhi là “mối quan hệ đối tác định hình của thế kỷ 21”.
Vào tháng 2, Washington phê duyệt việc bán thiết bị bay không người lái hiện đại trị giá 4 tỷ USD cho New Delhi, động thái tăng cường quốc phòng mới nhất của Ấn Độ nhằm đối trọng với nước láng giềng Trung Quốc.
Ấn Độ cũng có mối quan hệ ngày càng tăng với các nước châu Âu. Ấn Độ kỳ vọng mở rộng các hợp đồng quốc phòng trị giá hàng tỷ USD với Pháp, bao gồm chiến đấu cơ Rafale và tàu ngầm lớp Scorpene.
Trung Quốc
Bắc Kinh và New Delhi đều là thành viên của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO). Nhưng mối quan hệ giữa Ấn Độ và Trung Quốc đã xấu đi vào năm 2020 khi quân đội hai nước láng giềng đụng độ tại thung lũng Galwan ở vùng Ladakh khiến 20 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng. Cả Trung Quốc và Ấn Độ đều đổ trách nhiệm cho nhau trong cuộc xung đột này. Trung Quốc và Ấn Độ có đường biên giới chung dài 3.862km. Cả hai bên đều cáo buộc nhau xâm phạm lãnh thổ.
Chính phủ của ông Modi đã bơm hàng tỷ USD vào cơ sở hạ tầng biên giới và tăng chi tiêu quân sự lên 13% vào năm 2023 - nhưng con số này vẫn chỉ bằng 1/4 của Trung Quốc. Ông Nachiappan phân tích rằng Thủ tướng Modi khó có thể từ bỏ những tuyên bố và mục tiêu cốt lõi của mình ở biên giới.
Ông bổ sung: “Nhưng có khả năng Ấn Độ bắt đầu đối thoại để giải quyết bế tắc với Trung Quốc”.
Ông Nachiappan đánh giá Trung Quốc sẽ tiếp tục là mối quan hệ quan trọng nhất đối với Ấn Độ ở châu Á. Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại lớn thứ hai của Ấn Độ.
Global South (nhóm các quốc gia đang phát triển tại châu Phi, Mỹ Latinh và châu Á)
Thủ tướng Modi trong tuần này đã gọi New Delhi là "tiếng nói mạnh mẽ và quan trọng của Global South ". Vào năm 2023, Ấn Độ đã tổ chức hai hội nghị thượng đỉnh "Voice of the Global South" khi nước này nỗ lực tăng cường vai trò là đại diện cho các quốc gia châu Á, châu Phi và Nam Mỹ.
Ấn Độ cũng là thành viên sáng lập Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS).
Nga
New Delhi và Moskva có mối quan hệ từ thời Chiến tranh Lạnh. Cho đến nay, Nga vẫn là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Ấn Độ. New Delhi đã tránh lên án Nga vì chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, Ấn Độ bỏ phiếu trắng trước các nghị quyết của Liên hợp quốc chỉ trích Moskva và nhập khẩu nhiều dầu mỏ của Nga.
Ông Modi hồi tháng 3 đã chúc mừng Tổng thống Vladimir Putin tái đắc cử, đồng thời cho biết ông mong muốn phát triển mối quan hệ "đặc biệt" giữa hai nước.
Nga cùng Ấn Độ đặt mục tiêu đến 2025 đạt thương mại song phương 30 tỷ USD và đa dạng lĩnh vực ngoài năng lượng cũng như khoáng chất. Giáo dục, an ninh mạng, năng lượng sạch và một số lĩnh vực cũng được quan tâm.
Pakistan
Năm 2015, ông Modi có chuyến thăm bất ngờ tới thành phố Lahore của Pakistan nhưng quan hệ giữa hai nước đã xấu đi vào năm 2019. Tháng 3 vừa qua, ông Modi đã chúc mừng ông Shehbaz Sharif trở lại vị trí thủ tướng Pakistan- một biểu hiện thiện chí hiếm hoi giữa lãnh đạo 2 nước láng giềng đều sở hữu vũ khí hạt nhân.
