"Đầu tiên, hãy xem xét bối cảnh có khoản tiền thưởng", Adrienne Couch, chuyên gia nguồn nhân lực Mỹ, cho biết. Ví dụ, với một năm khó khăn với lạm phát, suy thoái kinh tế và lãi suất tăng, tiền thưởng cuối năm có thể ít hơn do doanh nghiệp nào cũng gặp khó khăn.

Thứ hai, bạn cần nhận ra thưởng Tết là phần "được thêm" trong tổng thu nhập hàng năm. Tiền thưởng được quyết định bởi người sử dụng lao động, là một sự thúc đẩy nhân viên, tăng sự gắn kết, không phải là tất yếu như tiền lương và phụ cấp.

Ngay từ đầu cần xác định tiền thưởng là phần thêm vào và cảm giác có quyền với khoản tiền này có hại nhiều hơn lợi. Làm được vậy bạn mới thoải mái. Ảnh: Yahoo

Khi bạn đã xem xét những điều đó, đây là những gì cần làm tiếp theo khi số tiền nhận được không như kỳ vọng.

Hít một hơi thật sâu và nhìn lại mình

"Ít nhất, đó có thể là một khoảnh khắc thất vọng tràn trề khi kỳ vọng không được đáp ứng, đặc biệt là khi liên quan đến tiền bạc", Jen Pinto, một huấn luyện viên nghề nghiệp có kinh nghiệm 20 năm về nhân sự, cho biết.

Bạn sẽ buồn bã, cảm thấy bị đánh giá thấp, hoặc bị lợi dụng. Bạn sẽ nghĩ mình đã nỗ lực hết mình cả năm mà chỉ được nhận được chừng ấy. "Đây là lúc để thừa nhận cảm giác của bạn về tình huống đó, hít một hơi thật sâu và xác định xem tình huống đó có phải là điều bạn có thể chấp nhận hay bạn muốn đối mặt với người quản lý để giải quyết", cô nói.

Hành động kịp thời

Pinto nói nếu bạn quyết định không bằng lòng với khoản này, nên giải quyết ngay trong tuần nhận thưởng.

"Để quá lâu, đặc biệt khi mọi người đi nghỉ, bạn có thể không được điều chỉnh cho đến năm sau. Hãy sắp xếp thời gian trong tuần để nói chuyện luôn với người quản lý về khoản thưởnng cuối năm của bạn", cô nói.

Cách thảo luận có thể như sau: "Chào sếp, tôi muốn xin một chút thời gian của anh/chị trong tuần này để nói về tiền thưởng cuối năm của tôi. Thú thật, tôi không mong đợi sẽ nhận đầy đủ tiền thưởng. Nhưng nếu chúng ta có thể xem xét cách xác định số tiền và thành tích của tôi được tính như thế nào, để tôi có thể hiểu rõ hơn quyết định của sếp, tôi sẽ rất cảm kích. Cảm ơn anh/chị dành thời gian xem xét việc này với tôi".

Hãy chuẩn bị sẵn sàng với sự thật

Pinto cho biết bạn chỉ cần dành một ngày để chuẩn bị cho cuộc gặp với người quản lý. Hãy thực tế và khách quan. Hãy suy ngẫm về những thành tựu mà bạn đã đạt được trong năm qua và giá trị mà bạn đóng góp cho công ty, đồng thời xem lại những thất bại, việc bạn chưa làm tốt.

"Ghi lại bất kỳ điều gì bạn nghĩ mình đã đóng góp cho công ty để tham khảo trong cuộc gặp", Pinto nói.

Tư duy đúng đắn

Nếu bạn đang có suy nghĩ tiêu cực về việc không nhận được tiền thưởng, điều quan trọng là bạn phải cảnh giác với suy nghĩ của mình, đặc biệt là tư tưởng bị lợi dụng, coi thường. "Bạn không nên tham gia cuộc họp đó với suy nghĩ 'họ đang cố lợi dụng mình'. Điều đó về cơ bản sẽ thay đổi tính chất của buổi nói chuyện", Pinto nói.

Bạn cần bắt đầu với suy nghĩ đánh giá cao. Họ có thể đã bỏ lỡ một số đóng góp của bạn hoặc bạn có thể đã không truyền đạt đầy đủ thành tích của mình cho người quản lý... Trong một vài trường hợp nếu người quản lý không đứng về phía bạn, việc này sẽ không làm suy yếu quan điểm của bạn, giúp bạn bình tĩnh và kiên trì.

Có một cuộc đối thoại cởi mở, đồng cảm

Thói quen thứ 5 trong cuốn sách "7 thói quen của người thành đạt" của Stephen Covey là lắng nghe để hiểu và rồi được thấu hiểu (Seek first to understand then to be understood). Pinto xem đây là "thần chú" cho cuộc gặp này. Bạn muốn lắng nghe quy trình đó được thực hiện thế nào? Nó có công bằng không, thấu đáo không? Một khi bạn hiểu được quy trình xác định tiền thưởng, bạn có thể có được câu trả lời. Nếu một số thành tích của bạn không được nhắc đến, thì nên nêu ra.

"Hãy cụ thể những thành tựu đã đạt được và cách chúng tác động tích cực đến công ty (ví dụ: giảm chi phí hoặc tăng doanh thu). Nếu mọi thứ có vẻ đang thuận lợi, hãy cảm ơn họ đã dành thời gian xem xét vấn đề đó với bạn và xin họ lời khuyên hoặc hướng dẫn về những việc bạn cần làm để giành được mức thưởng tốt nhất cho năm sau", Pinto nói.

Bất kể cuộc họp thế nào hãy cảm ơn vì họ đã dành thời gian và lắng nghe

Pinto cũng khuyên nên tránh 6 điều sau trong cuộc họp: So sánh bản thân với đồng nghiệp khác trong nhóm hoặc chỉ trích đồng nghiệp; xúc phạm người quản lý; phán xét, cá nhân hóa vấn đề; liên tục cắt lời cấp trên giữa chừng; phải làm gì sau khi bạn gặp người quản lý của mình.

Sau khi tất cả đã được nói và làm, bạn cần đưa ra quyết định: Bạn có hài lòng với cách mọi thứ diễn ra hay không? Nếu đúng, hãy học hỏi kinh nghiệm và áp dụng, chắc chắn tiền thưởng năm sau của bạn sẽ khởi sắc.

"Nếu không hài lòng thì phải xác định xem đây có phải là nhóm và công ty phù hợp với bạn không. Nếu không, hãy đi tìm đội nhóm mới của mình", Pinto nói.