Tháng Chạp - tháng cuối cùng của năm âm lịch - được cho là dễ gặp chuyện đen đủi, cần cẩn thận để tránh hỏa hoạn, mất cắp hay các loại tai bay vạ gió khác.

Lễ cúng rằm tháng Chạp ngoài ý nghĩa tri ân tổ tiên và thần linh, chuẩn bị tống tiễn năm cũ thì với nhiều người còn là dịp để cầu mong những ngày cuối cùng của năm tai qua nạn khỏi, tránh rủi gặp may.

Mâm cúng Rằm tháng Chạp

Tùy vào điều kiện và quan điểm, tín ngưỡng mà các gia đình có thể lựa chọn mâm cúng chay hoặc mặn khác nhau. Điều quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm.

Ngoài ra, mỗi địa phương cũng có các tập tục khác nhau nên lễ cúng rằm tháng Chạp sẽ có những khác biệt. Tuy nhiên về cơ bản, các gia đình thường chuẩn bị mâm lễ cúng như sau

Mâm cúng chay Rằm tháng Chạp

Một mâm lễ cúng chay trong ngày Rằm tháng Chạp cơ bản bao gồm:

- Nến hoặc đèn

- Hương

- Nước sạch

- Trầu cau

- Trái cây

- Hoa tươi

Mâm cúng mặn Rằm tháng Chạp

Còn đối với mâm lễ cúng mặn Rằm tháng Chạp sẽ có phần khác biệt. Cụ thể, mâm cúng mặn cơ bản sẽ bao gồm:

- Gà luộc (chọn gà trống) 

- Xôi đỗ hoặc xôi gấc

- Canh miến

- Giò hoặc chả

- Món xào (như thịt bò xào, lòng gà xào giá)

- Rượu gạo và một vài món mặn khác.

Cúng Rằm tháng Chạp vào ngày giờ nào là tốt?

Hai ngày đẹp để tiến hành cúng rằm tháng Chạp

- Ngày 14/12 Âm lịch, tức ngày 16/1/2022 Dương lịch, ngày Kỷ Tỵ, tốt cho mọi việc.

- Ngày 15/12 Âm lịch, tức ngày 17/1/2022 Dương lịch, ngày Canh Ngọ, khá tốt cho mọi việc, nhất là cầu cúng.

Giờ tốt để cúng rằm tháng Chạp

- Ngày 14 tháng Chạp: Mậu Thìn (7 giờ - 9 giờ); Canh Ngọ (11 giờ - 13 giờ); Tân Mùi (13 giờ - 15 giờ); Giáp Tuất (19 giờ - 21 giờ).

- Ngày 15 tháng Chạp: Kỷ Mão (5 giờ - 7 giờ); Nhâm Ngọ (11 giờ - 13 giờ); Giáp Thân (15 giờ - 17 giờ); Ất Dậu (17 giờ - 19 giờ).

Lưu ý: Nên cúng rằm vào ban ngày hoặc tầm chiều tối, không nên làm lễ quá khuya, tốt nhất là trước khi trời tối.

Tháng Chạp tại sao được gọi là tháng củ mật?

PGS.TS Trần Hữu Sơn - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hoá Dân gian giải thích: "Tháng 12 âm lịch mọi người hay nói 'tháng củ mật' ý là nhắc nhở nhau cẩn thận, bởi, đây là tháng giáp Tết, thời cơ không tốt vì đây là tháng hành động của kẻ xấu, nạn trộm cắp sẽ xảy ra trong tháng cuối năm".

Đối với người Việt, tháng Chạp là tháng quan trọng trong năm, Rằm tháng Chạp cũng là ngày rằm cuối cùng của năm trước khi mọi người hướng đến cái Tết đoàn viên bên gia đình. Ai nấy đều hối hả, dốc sức hoàn tất các kế hoạch trong năm để khi năm mới đến, nhìn lại năm cũ thấy mình có nhiều thành tựu.

Cúng Rằm tháng Chạp với ý nghĩa cầu sự may mắn, an lành, tưởng nhớ đến tổ tiên, và tạ ơn các vị thần linh.