Hè rồi, tôi mới có dịp đưa trẻ con đi chơi đến những nơi mà lâu nay chúng tôi mới chỉ được xem trên hình ảnh và qua những vần thơ đầy mộng mơ. Trước chuyến đi, ai cũng háo hức nhưng sau khi trở về, sự hụt hẫng hiện ngay trên mắt những đứa trẻ. Có nhiều lý do để trẻ con tuyên bố sẽ không bao giờ quay trở lại, nhưng lý do có lẽ “trần trụi” nhất là đường phố nhiều “mìn” quá, khiến chúng ám ảnh.
Đây là lẽ không phải là tình trạng ở nơi chúng tôi đi qua mà ngay tại thủ đô Hà Nội, trên nhiều con phố, cứ mỗi sáng mai không khó để bắt gặp các chủ chó dẫn thú cưng của mình ra đường tè, ị bậy. Trong số cả trăm người thì đếm trên đầu ngón tay số người cầm theo túi ni lon hay dụng cụ dọn vệ sinh cho thú cưng của mình, còn lại mặc nhiên coi đường phố là “khu vệ sinh” cho chó mèo.
Không những thế, hầu hết chó mèo dắt ra đường không được rọ mõm, kể cả những con chó to đến vài chục cân, trong đó có những loài chó hung dữ là béc giê, pitbull… đã từng cắn chết nhiều người trong thời gian vừa qua. Khi có người nhắc nhở thì nhiều chủ chó tỏ vẻ khó chịu, thậm chí phản ứng tiêu cực. Như mới đây, trên mạng xã hội đăng clip cô gái trẻ cho chó ị ở trên vỉa hè một khu chung cư, khi bảo vệ và lao công nhắc nhở, cô này còn miệt thị công việc của họ và dọa tung clip lên mạng “tôi sẽ cho anh sáng nhất hôm nay”.
Cũng có lẽ vì sự thiếu ý thức của một bộ phận chủ chó như vậy nên công việc của những người lao công, vệ sinh môi trường ở Hà Nội thêm phần vất vả để thủ đô luôn sạch đẹp, mà không biết kêu ai.
Chưa kể, nhiều vụ chó tấn công khiến nạn nhân bị thương, thậm chí tử vong liên tiếp xảy ra. Mới trong tháng 7 vừa qua là vụ chó pitbull cắn chết bé trai 8 tuổi xảy ra ở xã Đồng Tiến, huyện Đồng Phú, Bình Phước khiến nhiều người bàng hoàng. Hay vụ bé gái 2 tuổi ở Hà Nội từng bị chó tấn công khiến phải nhập viện với nhiều vết rách trên cơ thể; bé gái 8 tháng tuổi ở Đội Cấn, Hà Nội bị chó nhà nặng 40kg cắn gây chấn thương sọ não, chấn thương vùng trán và tử vong; vụ chó tấn công làm tử vong một người trong quán cà phê ở Long An…
Còn hàng chục trường hợp tử vong đau lòng khác vì bệnh dại cũng là bị chó cắn. Theo thống kê, chỉ trong 8 tháng đầu năm 2022, Việt Nam ghi nhận đã có 40 trường hợp tử vong do bệnh dại.
Còn theo báo cáo tổng kết chương trình quốc gia phòng chống bệnh dại từ 2017-2021, miền Bắc có số người tử vong vì bệnh dại cao nhất cả nước (39%). Ngay tại Hà Nội, hầu như năm nào cũng có người tử vong vì dại.
Theo thống kê của Bộ Y tế, trung bình mỗi năm nước ta ghi nhận 75 trường hợp tử vong do bệnh dại. Cùng với đó, trung bình hằng năm có khoảng 400.000 người bị chó, mèo cắn phải điều trị dự phòng bằng vaccine dại và huyết thanh, chi phí ước tính hơn 300 tỷ đồng/năm.
Những cái chết vì bệnh dại luôn khiến mọi người ám ảnh. Theo các nhà chuyên môn về y tế, những người bị chó cắn khi đã lên cơn dại thì 100% tử vong. Nhiều bác sỹ đã không khỏi ám ảnh khi chữa trị những ca bị bệnh dại lên cơn vật vã, biết rõ cái chết đang chờ nạn nhân nhưng đành bất lực. Nhiều người chủ quan do bị chó nhà cắn, hay bị các vết cắn nhẹ mà không tiêm phòng dại dẫn đến cái chết đau lòng.
Những hậu quả đau lòng trên hoàn toàn có thể hạn chế được nếu “cha mẹ” của thú cưng có ý thức hơn với những “đứa con” của mình. Ý thức từ việc tuân thủ các quy định về nuôi thả chó mèo cũng như việc tiêm phòng dại định kỳ cho vật nuôi. Các “bố mẹ” của thú cưng hãy coi đường phố, nơi công cộng cũng như nhà mình, đừng để thú cưng phóng uế bừa bãi. Khi dắt thú cưng ra đường, bắt buộc phải có xích và rọ mõm để hạn chế nguy hiểm cho người khác…
Với tình trạng nhan nhản thú cưng không rọ mõm, phóng uế bừa bãi ra đường như hiện nay thì không thể trông chờ vào ý thức của các chủ chó, mà cần mạnh tay hơn nữa của cơ quan chức năng, chính quyền cơ sở và tổ dân phố. Tổ dân phố là nơi gần nhất, nắm rõ rất tình trạng nuôi chó mèo ở các chung cư, khu dân cư… nên việc quản lý, giám sát nên bắt đầu từ đây. Cần có quy định cụ thể về các loại chó mèo được nuôi, giám sát thường xuyên việc nuôi thả chó mèo, tiêm phòng… để có biện pháp nhắc nhở, xử lý kịp thời. Đồng thời, nếu các trường hợp không may bị chó cắn, tổ dân phố phải biết được để động viên, hỗ trợ họ tiêm phòng kịp thời, tránh các hậu quả đáng tiếc xảy ra.
Những việc này phải được làm thường xuyên, được xem là tiêu chí đánh giá trong công tác của khu dân cư, của phường, xã, quận, huyện… tránh tình trạng như hiện nay một số nơi lập ra các tổ xử lý chó thả rông nhưng hoạt động theo kiểu phong trào, ra quân, “đánh trống bỏ dùi” nên tình trạng chó mèo ra đường không rọ mõm, phóng uế bừa bãi không những không giảm mà ngày càng gia tăng.
Chúng ta không thể mãi tuyên truyền hay kêu gọi ý thức của các chủ nuôi thú cưng, mà cần ráo riết thực hiện ngay nhiều giải pháp để giảm thiểu những hậu quả đau lòng như thời gian vừa qua.
Làm sớm việc này cũng là tránh việc du khách ám ảnh và “một đi không trở lại” chỉ vì… thú cưng./.
