Sau 27 năm ngồi sau song sắt nhà tù vì bị kết án oan trong một vụ giết người, Emmanuel Kelly Cooper được trả tự do vào tháng 1/2020. Anh được tự do ngay trước khi đại dịch Covid-19 bắt đầu tàn phá khắp nước Mỹ.

“Tôi đã bị giam giữ trong một thời gian dài. Vì vậy, chuyện phong tỏa chẳng có gì khó chịu. Sự tự do đã chiếm vị trí của sự lo lắng trong tâm trí tôi”, anh chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn trực tuyến với CNN ngày 23/5.

Emmanuel Cooper và vợ mình. Ảnh: CNN.

Anh Cooper dành cả ngày để nấu ăn. Bên cạnh đó, anh còn thực hiện các nhiệm vụ khác của một người cha, ví dụ như giúp con gái Layla làm bài tập ở trường.

Tuy nhiên, tự do không phải lúc nào cũng dễ dàng.

Ám ảnh sau khi ngồi tù

Cooper phải vật lộn với sự phát triển chóng mặt của công nghệ. Anh cũng mắc hội chứng sợ không gian kín, hậu quả của thời gian bị giam giữ tại nhà tù trên đảo Rikers. Vì vậy, anh Cooper không thể đi thang máy. May mắn thay, con gái Layla luôn đồng hành cùng anh trong quãng đường đi thang bộ.

Việc băng qua đường đối với Cooper cũng vô cùng khó khăn. Anh thường nghĩ về những người bạn tù vẫn còn ở sau song sắt. Vào nửa đêm, anh thường giật mình thức dậy sau những cơn ác mộng đưa anh trở lại nhà tù.

“Những ký ức và cảm giác đó cũng xảy ra vào ban ngày”, anh nói. Sandy, vợ anh, cho biết Cooper đã thu mình lại vì những tổn thương tinh thần khi ở tù và gặp khó khăn khi giao tiếp với cô.

Cooper và các cháu của mình tại Brooklyn. Ảnh: CNN.

Sandy vào Cooper đã biết nhau từ khi họ còn là những đứa trẻ ở Cypress Hills, Brooklyn. Họ vẫn thường viết thư cho nhau sau khi Cooper bị giam giữ vào những năm 1990.

“Bất kể thời gian hay khoảng cách, anh vẫn luôn ở trong trái tim em”, Sandy viết trong một tấm thiệp năm 1997. Cooper cũng gửi cho người yêu một chiếc khăn tay sau khi trao đổi bằng một gói thuốc lá Newports.

“Sandy và Chúa đã cho tôi sức mạnh cần thiết để sống sót trong tù”, anh nói.

Sau khi được thả, Cooper bị bất ngờ và choáng ngợp bởi sự đổi thay của cuộc sống bên ngoài. Lần đầu tiên tự do và hít thở không khí trong lành sau 27 năm, Cooper và Sandy đã đến thăm khu phố cũ và dành thời gian cho các cháu của mình.

Khoảng thời gian tự do tươi đẹp của Cooper chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Ngay sau đó, nước Mỹ lâm vào bi kịch Covid-19. Tuy nhiên, ánh đèn và tiếng còi hú của xe cấp cứu không làm Cooper lo sợ. Anh đã quá quen với hình ảnh này trong 27 năm ở tù.

Một ngày sau, Cooper và Sandy rời Brooklyn để tới Raleigh.

Niềm tin vô tội

Vào ngày 25/11/1992, nhân viên quầy bán vé của Cơ quan Giao thông Đô thị (MTA) Andres Barretto đã bị bắn chết trong một vụ cướp ở ga tàu điện ngầm ở Brooklyn.

Mặc dù đã khẳng định rằng mình không giết người, Cooper vẫn bị kết án 25 năm tù vào ngày 23/11/1993. Khi đó anh mới 26 tuổi. Ba nhân chứng nói rằng họ đã thấy Cooper tại hiện trường khi sự việc xảy ra.

Anh đã dành 27 năm tiếp theo giữ vững niềm tin vào Chúa và tin rằng mình vô tội. “Đây là kế hoạch của Chúa. Tôi không thể làm gì ngoài việc giữ vững niềm tin”.

Cooper trong một kì nghỉ sau khi được tự do. Ảnh: CNN.

Niềm tin của anh đã bị thử thách bởi cái chết của người mẹ, hai lần xin ân xá không thành công. Tòa án bác kháng cáo của anh và luật sư từ chối giúp đỡ.

Sau đó, anh được giúp đỡ bởi luật sư Thomas Hoffman và Jabbar Collins, một người khác cũng bị bỏ tù oan.

"Jabbar là một phần trong kế hoạch của Chúa. Khi anh ấy xuất hiện, thật là ngoạn mục. Chúa đã cho tôi cơ hội thứ hai", Cooper nói.

Sau khi điều tra, Hoffman và Collins phát hiện những nhân chứng trong vụ án của Cooper đã nói dối sau khi bị các thám tử đe dọa. Các bằng chứng cũng đã bị triệt tiêu và bên công tố đã đánh lừa bồi thẩm đoàn.

“Đây không những là kết án oan mà còn là giết người. Họ không chỉ giết một người mà là cả gia đình”, Hoffman nói.

Ngày 9/1/2020, tòa án đã hủy bỏ cáo buộc giết người của Cooper và ra phát quyết phóng thích anh khỏi nhà tù Rikers.

Đấu tranh tới cùng

Vào tháng 3/2020, văn phòng công tố viên quận Kings, Brooklyn cho biết sẽ tiếp tục tìm cách đưa Cooper trở lại nhà tù. Collins đã sốc và kinh hoàng sau khi nghe được thông tin đó.

“Tôi và Thomas đã rất tức giận vì họ đã gây ra cho Emmanuel thêm nỗi đau này. Điều đó khiến chúng tôi mất cảnh giác nhưng chúng tôi cũng biết rằng đó là những kết luận không chính xác”.

Sau khi công bố buổi tái thẩm, công tố viên mới đã cung cấp cho nhóm pháp lý của Cooper hai báo cáo của cảnh sát từ năm 1992 chưa từng được công bố.

Các báo cáo cho biết hai nhân chứng David Lucas và Thomas Volino đều xác định được kẻ xả súng. Người đó không phải là Cooper.

Sandy đã lái xe 16 tiếng để đưa chồng đi từ Bắc Carolina đến Brooklyn để tham dự phiên tòa. “Khi bạn yêu ai đó, bạn sẽ đi cùng họ đến tận cùng thế giới”, cô nói.

Số phận của Cooper đồng hành với bảy tháng đại dịch tàn phá nước Mỹ. Vào ngày 9/11/2020, văn phòng luật sư quận đã hủy bỏ vụ kiện chống lại Cooper.

Trong tuyên bố của mình, trợ lý công tố viên Howard Jackson đã nhấn mạnh rằng các nhân chứng đã rút lại lời khai hoặc đã khai nhận rằng đã làm chứng không đúng sự thật.

“Chúng tôi không còn bằng chứng để buộc tội ông Cooper”, Jackson nói trước tòa.

Cuối cùng Cooper cũng được tự do hoàn toàn. Vào tháng 1/2021, anh đã đệ đơn kiện tiểu bang lên tòa án New York theo Đạo luật Kết án Bất công và đòi bồi thường 66 triệu USD. Một đơn kiện cấp liên bang cũng đang được soạn thảo để đệ trình lên tòa án liên bang.

Bất chấp sự hỗn loạn của đại dịch Covid-19 và nhiều thập kỷ bất công, đau đớn, Cooper vẫn yêu cuộc sống mới của mình.

“Có một sự thật rằng những ngày tồi tệ nhất trên đường phố tự do còn hơn là những ngày tốt đẹp trong tù”, anh nói.