Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Đào Việt Ánh cho biết sáu tháng đầu năm nay, có 594.000 người hưởng bảo hiểm xã hội một lần, chỉ tăng 3,79% so với cùng kỳ năm ngoái, đa số là người trẻ dưới 40 tuổi, gặp khó khăn về tài chính.

Theo đánh giá của cơ quan Bảo hiểm xã hội, số người hưởng bảo hiểm xã hội một lần tập trung chủ yếu ở khu vực ngoài Nhà nước. Do tính chất công việc khu vực ngoài Nhà nước và các doanh nghiệp có vốn đầu tư FDI khiến người lao động phải chịu nhiều áp lực, có tâm lý “nhảy việc,” nên khi nghỉ việc mà chưa đi làm thì muốn hưởng bảo hiểm xã hội một lần để có tiền trang trải trong cuộc sống.

Thống kê của Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho thấy đa phần người hưởng bảo hiểm xã hội một lần ở trong nhóm tuổi trên 20 đến dưới 40 tuổi, chiếm khoảng 78%. Do tâm lý của người lao động trẻ tuổi cho rằng nhu cầu trước mắt quan trọng hơn là hưởng lương hưu khi về già, vả lại ở độ tuổi này mức lương làm việc trong các doanh nghiệp chưa cao, thời gian đầu họ sống tự lập cho nên có những áp lực về nhu cầu tài chính, công việc thay đổi, dẫn đến có tư tưởng hưởng bảo hiểm xã hội một lần sau một năm nghỉ việc.

“Những người hưởng bảo hiểm xã hội một lần đa số là người lao động ngừng đóng bảo hiểm xã hội sau 1 năm, chiếm khoảng 98%. Khi phải cân nhắc giữa cơ hội hưởng lương hưu khi về già, chủ động về kinh tế và hưởng quyền lợi bảo hiểm y tế trọn đời thì người lao động quyết định hưởng bảo hiểm xã hội một lần để giải quyết nhu cầu trước mắt,” ông Đào Duy Hiện, Phó Trưởng ban Thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho hay. 

Qua công tác tuyên truyền cũng như tư vấn đối với trường hợp có nhu cầu rút bảo hiểm xã hội một lần, Bảo hiểm xã hội Việt Nam nhận thấy, có những người rất hiểu về chính sách an sinh xã hội, biết rằng đóng bảo hiểm xã hội để được hưởng lương hưu sau này, nhưng do điều kiện kinh tế nên họ vẫn quyết định nhận bảo hiểm xã hội một lần.

“Từ tổng hợp các nguyên nhân, chúng tôi đánh giá việc hưởng bảo hiểm một lần theo quy định hiện nay là khá thuận lợi, dẫn đến việc người hưởng bảo hiểm một lần tăng lên sau 1 năm nghỉ việc hoặc không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội,” theo ông Hiện.

Thêm vào đó, mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần tương đối hấp dẫn đối với thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ năm 2014 trở đi và rất có lợi cho những đóng góp của bản thân người lao động. Thủ tục, hồ sơ rất đơn giản, người lao động chỉ cần có đơn và sổ bảo hiểm xã hội gửi cơ quan Bảo hiểm xã hội. 

Một yếu tố khác dẫn đến người lao động có tâm lý hưởng bảo hiểm xã hội một lần là sự thay đổi về chính sách. Từ năm 2018 trở đi, tăng dần thời gian đóng bảo hiểm xã hội để được hưởng mức lương hưu tối đa 75%. Từ năm 2021 trở đi, theo lộ trình, tuổi nghỉ hưu đối với lao động nam làm việc trong điều kiện bình thường tăng dần đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.

Phó Tổng Giám đốc Đào Việt Ánh cho biết rất nhiều người hưởng bảo hiểm xã hội một lần sau này cũng muốn được tham gia bảo hiểm xã hội lại và thực tế đã có nhiều người quay trở lại lưới an sinh, tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội khi có điều kiện.

Cũng trong 6 tháng đầu năm nay, ngành Bảo hiểm xã hội đã giải quyết chi trả chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp đầy đủ, kịp thời cho người tham gia thụ hưởng. Toàn ngành ước giải quyết và chi trả cho gần 8 triệu người hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội; phối hợp với ngành Lao động-Thương binh và Xã hội giải quyết cho 442.380 người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp được lập danh sách chi trả trong tháng./.