Từ 0h ngày 1/4, sau khi áp dụng giảm thuế môi trường, giá xăng E5 RON 92 trong nước giảm 1.021 đồng/lít còn 27.309 đồng/lít và xăng RON 95 giảm 1.039 đồng/lít còn 28.153 đồng/lít.

Bộ Công Thương tính toán nếu thuế bảo vệ môi trường như mức cũ, giá xăng dầu trong nước kỳ điều hành này sẽ tăng 1.069-2.789 đồng/lít/kg. Cụ thể xăng E5 RON 92 tăng 1.069 đồng/lít, xăng RON 95 tăng 1.161 đồng/lít, dầu diesel tăng 2.547 đồng/lít, dầu hỏa tăng 2.789 đồng/lít, dầu mazut tăng 1.606 đồng/lít.

Giá xăng dầu thế giới tăng cao

Cơ quan điều hành cho biết kỳ điều hành lần này, theo Nghị quyết 18, thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu đã được Ủy ban thường vụ Quốc hội cho phép giảm 700-2.000 đồng/lít nhưng do giá xăng dầu thế giới, nhất là giá các loại dầu có mức tăng cao.

Bình quân giá thành phẩm xăng dầu thế giới giữa kỳ điều hành ngày 1/4 tăng 3-15% với kỳ trước. Cụ thể, 126,837 USD/thùng với xăng RON 92 (dùng để pha chế xăng E5 RON 92) tăng 4,04%; 130,550 USD/thùng với xăng RON 95 tăng 3,74%; 140,727 USD/thùng với dầu diesel tăng 15,03%...

Do đó, liên Bộ đã phải sử dụng kết hợp công cụ quỹ bình ổn giá xăng dầu ở mức hợp lý để giảm giá xăng và hạn chế mức tăng của giá dầu so với mức tăng của giá thế giới.

Bên cạnh đó, để có dư địa điều hành giá trong các kỳ tới khi thị trường còn diễn biến phức tạp và để giá các mặt hàng xăng dầu trong nước biến động theo xu hướng thế giới, liên bộ quyết định không chi sử dụng quỹ bình ổn và tiếp tục trích lập quỹ này 100-250 đồng/lít đối với một số mặt hàng.

Chính vì vậy, đây cũng là một yếu tố khiến giá xăng giảm ít hơn ở mức 1.021 đồng/lít với xăng E5 RON 92, 1.039 đồng/lít với RON 95.

Đồng thời, theo liên Bộ việc này để bảo đảm góp phần thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát và bình ổn thị trường. Bên cạnh đó, tiếp tục duy trì mức chênh lệch giá giữa xăng sinh học E5 RON 92 và xăng khoáng RON 95 ở mức hợp lý...

Nên giảm thêm thuế

Trao đổi với Zing, ông Nguyễn Quốc Việt, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) đánh giá việc giá xăng dầu đã được Quốc hội, Chính phủ quan tâm, giúp giảm áp lực lạm phát và hỗ trợ khó khăn trước mắt cho doanh nghiệp.

"Tuy nhiên, với việc giảm thuế bảo vệ môi trường xăng dầu ở mức cố định chưa thực sự linh hoạt bởi thị trường xăng dầu thế giới vẫn còn nhiều bất ổn như áp lực lạm phát thế giới tăng, cuộc chiến ở Ukraine có khả năng kéo dài với những biện pháp trừng phạt và đối phó của Nga thì giá dầu vẫn có khả năng tăng cao", ông nói.

Trong điều kiện đó, chuyên gia này cho rằng nếu giảm thêm 10% thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ thể hiện tính linh hoạt hơn so với mức giảm cố định 2.000 đồng/lít xăng và phản ánh đúng sự biến động giá cả của thị trường xăng dầu thế giới.

Hiện, giá xăng dầu bán lẻ trong nước vẫn ở mức cao, hơn 28.000 đồng/lít. Ảnh: Chí Hùng.

TS. Nguyễn Quốc Việt nhấn mạnh cơ quan nhà nước vẫn cần ổn định kinh tế vĩ mô thông qua việc giảm áp lực lạm phát năm nay mặc dù chỉ số lạm phát 3 tháng đầu năm không quá tạo ra áp lực, chủ yếu do nhu cầu tiêu dùng trong nước chưa cao.

"Với kết quả kinh tế quý I có thể tạm yên tâm về áp lực lạm phát cuối năm nhưng nguy cơ vẫn còn tiềm ẩn. Nếu Chính phủ không quyết tâm và có các giải pháp linh hoạt trong việc điều tiết các mặt hàng chiến lược ảnh hưởng đến chi phí đầu vào sản xuất có thể gây áp lực lên lạm phát", ông nói.

Việc giảm thuế bảo vệ môi trường xăng dầu ở mức cố định chưa thực sự linh hoạt bởi thị trường xăng dầu thế giới vẫn còn nhiều bất ổn.

TS. Nguyễn Quốc Việt - Phó viện trưởng Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR).

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường từng đề nghị Chính phủ cân nhắc khả năng điều hành giảm thuế nhập khẩu (MFN) của mặt hàng xăng như một biện pháp bổ sung để can thiệp trong trường hợp giá dầu thô trên thị trường thế giới tiếp tục có biến động.

Trên cơ sở đánh giá tình hình nhập khẩu từ các nước ASEAN, Hàn Quốc, Singapore, khả năng đáp ứng của sản xuất trong nước và biến động về giá trên thị trường thế giới, Chính phủ tính toán mức độ giảm thuế nhập khẩu MFN một cách phù hợp để có thể điều chỉnh trong trường hợp cần thiết nhằm đa dạng hóa nguồn cung.

Theo Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên, nếu giá dầu thô thế giới tiếp tục tăng thì sẽ phải tính giảm thêm các công cụ thuế, phí khác và kết hợp các chính sách an sinh, xã hội...

Theo dữ liệu từ Trading Economics, thời điểm 11h giá dầu thế giới tiếp tục lao dốc vì Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ra lệnh xả hàng dự trữ 1 triệu thùng dầu. Hiện giá hai loại dầu WTI đã xuống dưới mức 100 USD/thùng. Cụ thể, giá dầu WTI giảm 0,6% còn 99,7 USD/thùng. Dầu Brent giảm 104,4 USD/thùng, tương đương 3,57%.